Assos

Troas Bölgesi'nin güney kıyısında yer alan Assos, denizden yaklaşık 234 m yüksekliğinde, andezit kayalık bir tepe üzerine kurulmuştur. Assos'un ilk sakinlerinin kimler olduğu tam olarak bilinmemekle beraber, İlk Tunç Çağı'ndan beri yerleşim olduğu bilinmektedir. Arkeolojik verilere göre MÖ 7. yüzyıldan itibaren, 10 km uzaktaki Midilli'den (Lesbos) Aiolisli göçmenler Assos'a yerleşmeye başlamıştır. Homeros İlyada destanında güney Troas'ta yaşayan Anadolu'nun yerli halklarından biri olan Leleglerin denizcilik ve korsanlıklarla ünlü olduklarından aktarmaktadır.

Filozof Aristoteles MÖ 347-345 yılları arasında Assos'ta yaşamış, bir felsefe okulu kurmuş ve dersler vermiştir. Aziz Paul(Paulus) da Aleksandria Troas'dan (Dalyan) Lesbos'a (Midilli Adası) doğru yaptığı seyahat sırasında şehri ziyaret etmiştir.

Günümüzde Behramkale - Behramköy adını taşıyan Assos, MÖ 2000'li yıllardan günümüze kadar varlığını kesintisiz sürdüren bir yerleşim yeridir. 1330 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Assos'ta Amerikan Arkeoloji Enstitüsü'den J. T. Clarke ve F.H. Bacon tarafından 1881 yılında başlatılan ilk kazı çalışmaları 1883 yılına kadar sürmüştür. Kazılar yüz yıllık aradan sonra, 1981 yılında Prof. Dr. Ümit Serdaroğlu tarafından yeniden başlatılarak 2005 yılındaki ölümüne kadar devam etmiştir. Arkeolojik kazılar 2006 yılından itibaren Prof. Dr. Nurettin Arslan başkanlığında yürütülmektedir. Assos'taki kalıntılar arasında Akropolis'teki Athena Tapınağı, Bizans surları, Hüdavendigar Cami, Akropolis'in eteklerinde Arkaik devirden günümüze kadar iyi korunmuş antik yol ve iki kenarındaki mezarlar, şehir sur duvarları, Gymnasion, Agora, Stoa, Bouleuterion, tiyatro ve kilise sayılabilir. Assos'un en önemli eseri, akropolün en yüksek düzlüğünde MÖ 530 tarihlerinde inşa edilen Athena Tapınağı'dır. Yapı mimarlık tarihi açısından oldukça önemlidir. Anadolu'daki ilk ve tek Arkaik Dönem Dor mimari örneğidir. Adını, Zeus'un kızı ve 12 Olympos tanrısından biri olan Athena'dan alır. Athena şehrin koruyucu tanrıçasıdır.

Günümüzde Assos bölgenin en bilinen turistik yöresidir. Behramkale Köyü özgün yapılarıyla dikkat çekmektedir. Köyün içerisinde, antik limanda ve Kadırga koyunda çok sayıda pansiyon, butik otel, restoran, kafe, hediyelik eşya satıcıları misafirlerini beklemektedir.

Not: İçerik ve görseller Troya Kültür Rotası web sitesinden alınmıştır.